"Σήμα κατατεθέν" το Linux

Αρκετοί δεν περίμεναν την είδηση που τελευταία εμφανίζεται σε πολλά sites, αναφέροντας τις κινήσεις του Linux Mark Institute κατά εταιρειών, με έδρα στην Αυστραλία, που χρησιμοποιούν το όνομα "Linux". Με τις... ευχές του ίδιου του Linus Torvalds, δημιουργού της πρώτης διανομής του Linux και, κυρίως, του πυρήνα του, που αξιοποιείται από όλες τις διανομές του δημοφιλούς λειτουργικού, το LMI έχει αρχίσει τις επιθετικές κινήσεις προς εταιρείες και sites που χρησιμοποιούν τη λέξη "Linux" στο όνομά τους. Αποφάσισε, λοιπόν, ο δημιουργός του Linux, ξαφνικά, να... πλουτίσει, εκμεταλλευόμενος την επέκταση του λειτουργικού που ο ίδιος είχε δημιουργήσει ως ένα πείραμα; Όχι ακριβώς.

Με μία δική του ανακοίνωση προς όλα τα μέλη της κοινότητας του Linux, και κάθε ενδιαφερόμενο, ο Linus δηλώνει πως ο λόγος που η λέξη "Linux" είναι, πια, "σήμα κατατεθέν" και που θα υπάρχουν νομικές κινήσεις κατά όσων δεν το σέβονται δεν θα είναι ένα γενικό φαινόμενο, ούτε έχει ως στόχο το κέρδος. Αντίθετα, το αποτέλεσμα αυτών των κινήσεων θα είναι η προστασία της κοινότητας του Linux! Έπειτα, σχολιάζει την πιθανότητα του cybersquatting, την χρήση, δηλαδή, του ονόματος του Linux σε διευθύνσεις παραπλανητικών web sites, τα οποία θα μπορούσαν να έχουν μηδενική σχέση με το δημοφιλές λειτουργικό. Και πάλι, όμως, όλα αυτά θα φαίνονταν υποκριτικά, αν δεν υπήρχε και μία προϊστορία που οδήγησε σε αυτό το αποτέλεσμα.

Το 1996 ο William Della Croce κατέθεσε ως trademark, "σήμα κατατεθέν", τη λέξη "linux", και άρχισε να κινείται εναντίων εταιρειών που την χρησιμοποιούσαν ζητώντας την καταβολή χρημάτων για το δικαίωμα χρήσεώς της. Όλη η κοινότητα του linux ταράχτηκε από το αναπάντεχο συμβάν και, μετά την παρέμβαση μεγάλων εταιρειών, δικηγόρων και μελών της κοινότητας, το trademark του Linux δόθηκε στον Linus Torvalds, δημιουργό του πρώτου Linux και έως σήμερα υπεύθυνου για την ανάπτυξη του πυρήνα του. Αυτό δεν ήταν το μοναδικό συμβάν σχετικά με τη χρήση του ονόματος "linux" από εταιρείες. Το 1999 η Γερμανική εταιρεία Channel One Gmbh δοκίμασε να αποκτήσει τα δικαιώματα χρήσεως του ονόματος αποκλειστικά για τη Γερμανία. Το 2000 η εταιρεία SeriousDomains άρχισε να καταχωρεί σωρεία ονομάτων που σχετίζονταν με το Linux, σκοπεύοντας στην μετέπειτα πώλησή τους σε υψηλότερες τιμές. Όλα αυτά, και ακόμη περισσότερα, ανάγκασαν τον Linus Torvalds να φροντίσει να διασφαλίσει τα δικαιώματά του για το δημιούργημά του, έτσι ώστε να μην μπορεί κανείς να το εκμεταλλευτεί για δικούς του σκοπούς.
Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, "θέλει να μπορεί να εξακολουθεί να δηλώνει περήφανος για το Linux", εξηγώντας πως κάθε προσπάθεια κακόβουλης εκμετάλλευσής του θα πρέπει να καταπολεμείται. Τι γίνεται, όμως, με όσους το χρησιμοποιούν "για καλό σκοπό";

Αν και οι φήμες που ακούγονται ευρέως μιλούν για κινήσεις του LMI προς εταιρείες, από τις οποίες ζητά 5000 δολάρια για την άδεια χρήσης του ονόματος του Linux, στην πραγματικότητα οι τιμές ξεκινούν από τα 200 δολάρια και αυξάνονται ανάλογα με το πόσο κερδοφόρα είναι μία επιχείριση που βασίζεται στο Linux για τα κέρδη της. Ο ίδιος ο Linus Torvalds δηλώνει πως ό,τι κάνει, το κάνει για να προστατεύσει το linux και την κοινότητα του, ενώ κανείς δεν περιμένει πως θα στραφεί εναντίον όσον προσφέρουν σε αυτήν δίχως να περιμένουν αντάλλαγμα - αυτή, άλλωστε, είναι και η μεγαλύτερη δύναμη του Linux, η τεράστια κοινότητα προγραμματιστών που προσθέτουν λογισμικό στην εκτενέστατη συλλογή του αφιλοκερδώς. Υπάρχουν, όμως, δύο μικρά προβλήματα: το πρώτο είναι πως η "ταρίφα" των 200 δολαρίων αναφέρεται σε "μη-κερδοσκοπικές επιχειρήσεις". Ως τέτοια θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και το "γραφείο" ενός φοιτητή, στην κρεβατοκάμαρά του, που δημιουργεί μία εφαρμογή για το δημοφιλές λειτουργικό και την παρουσιάζει μέσα από ένα site. Το άλλο πρόβλημα είναι πως στην δημόσια δήλωσή του ο Linus δηλώνει πως η κίνηση γίνεται προληπτικά, έτσι ώστε να μπορεί να προστατεύσει το καλό όνομα του Linux και όσον ασχολούνται ενεργά με αυτό, δίνοντάς του έτσι το δικαίωμα να στραφεί εναντίων όποιου κρίνει πως τα απειλεί. Δεν είναι λίγοι, όμως, αυτοί που έχουν δυσανασχετίσει ακριβώς με το "κρίνει".

Με ποιά κριτήρια θα "κρίνει" ο Linus το ποιός είναι αποδεκτός και ποιός όχι στην κοινότητα του Linux; Και, αν και μέχρι σήμερα δεν έχει δείξει κακόβουλες προθέσεις, ποιός εγγυάται πως δεν θα αλλάξει ποτέ απόψεις; Μήπως θα ήταν καλύτερο η εξουσία για το Linux, συνολικά, να μην συγκεντρώνεται στα χέρια ενός και μόνο ατόμου; Αυτά αναρωτιούνται οι οπαδοί του δημοφιλούς εναλλακτικού λειτουργικού, ορισμένοι εμφανώς δυσανασχετημένοι με τις εξελίξεις, άλλοι αντιμετωπίζοντάς τες ως ένα θετικό και αναμενόμενο "επόμενο βήμα" για τον... πιγκουίνο. Άλλοι επικεντρώνονται στο γεγονός πως ό,τι έχει γίνει, έγινε στην Αυστραλία, και υποπτεύονται πως ίσως να υπάρχει συγκεκριμένος λόγος που το LMI στράφηκε εναντίων αυτών των εταιρειών. Το τελικό συμπέρασμα πάντως φαίνεται να είναι πως το Linux θα παραμείνει τόσο "ελεύθερο" όσο θέλει ο δημιουργός του.

ΠΗΓΗ : www.pcw.gr